Còn con người? Còn nhớ cách đây 4 năm, ngày đảo Chàm được Tổ chức Giáo dục, Khoa học và Văn hóa Liên Hiệp Quốc (UNESCO) công nhận là Khu Dự trữ sinh quyển thế giới, ông Nguyễn Sự, Bí thư Thành ủy Hội An, nói với chúng tôi "Có một cảm giác rất bất an khi hòn đảo này được định nên danh phận như vậy, do người dân với lối sống thô mộc nơi đây, thiên nhiên hoang dại có thể "đề kháng" được dòng người du lịch kéo đến ngày một đông và mang theo gánh nặng ô nhiễm môi trường thọ thái và xáo trộn văn hóa?"
Nếu dừng lại là một hòn đảo phát triển du lịch, Cù Lao Chàm vẫn còn rất nhiều đối thủ cạnh tranh. 000 lượt/ngày. 7/8 khu này là những cái tên luôn nằm trên danh sách kêu cứu về sự lấn chiếm đất đai và tàn phá thiên nhiên không kiểm soát nổi.
Người dân Cù Lao Chàm không dùng túi nylon để gói hàng bán cho khách, họ dùng giỏ xách nhựa đi chợ. Không chỉ trổi với hệ sinh thái biển đa dạng và phong phú, cảnh quan hoang sơ độc đáo, đảo Chàm còn được biết đến như một địa chỉ văn hóa lịch sử nổi tiếng với các di tích, công trình kiến trúc cổ thuộc các nền văn hóa Sa Huỳnh, Chăm Pa, Đại Việt.
Đọc E_paper Cù Lao Chàm Khi ngồi bên bờ biển Cửa Đại, nhìn những chiếc ca nô cao tốc rẽ sóng ra khơi mang theo khách du lịch đang hăm hở đi tận hưởng tự nhiên ở đảo Chàm, nhiều khi bỗng tự hỏi, có bao lăm người trong số khách ấy tinh thần được họ đang đến với một nơi mang danh phận là Khu Dự trữ sinh quyển thế giới, hay thuần tuý chỉ là sự quyến rũ của một bãi biển đẹp, một địa điểm ngắm loài san hô kỳ thú, và chấm dứt hành trình thật mỹ mãn bằng chụp ảnh các món ngon hải sản địa phương và đưa lên Facebook khoe với bạn bè? Từ Đà Nẵng, các công ty du lịch báo giá tour 500 ngàn đồng/khách, một cái giá quá rẻ so với những giá trị đảo Chàm đang sở hữu với tư cách là một Khu Dự trữ sinh quyển thế giới.
Hiểu theo ý của ông thật cụ thể, thì mỗi khu dự trữ sinh quyển là một cơ hội để chính quyền và người dân hợp tác xây dựng một mô hình giải quyết mâu thuẫn giữa sự thèm khát đất đai mãnh liệt của con người và bảo vệ sự đa dạng sinh vật học".
Ông Nguyễn Sự chuyện trò với người dân Điều ông Sự lo lắng là đúng. Với những thành quả về bảo vệ môi trường thiên nhiên, đảo Chàm phải đăng ký thương hiệu du lịch nổi trội "Khu Dự trữ sinh quyển Cù Lao Chàm" và làm cho du khách hiểu hết được giá trị của thương hiệu này, đồng ý mua sản phẩm đúng với giá trị thật mà nơi này đang sở hữu
Vùng biển không có rác thải, dù lượng khách đến đây có lúc gần 4.
Khi ngơi nghỉ tắm biển, ăn đặc sản, nhiều khách vẫn chưa hiểu hết những giá trị họ đang tận hưởng. Quả là một áp lực khủng khiếp dưới mắt nhìn của những nhà quy hoạch và quản lý quốc gia! Quảng Nam có rất nhiều kinh nghiệm bảo tàng di sản Hội An và Mỹ Sơn, 4 năm qua Cù Lao Chàm hẹn là một điểm đến quyến rũ của tỉnh Quảng Nam, với thế mạnh về du lịch sinh thái, biển đảo.
Ngay con người, những cư dân Cù Lao Chàm từ những ngư gia thường ngày, nay đã là những tuyên truyền viên tích cực tuyên truyền du khách bảo vệ môi trường.
Đó là nơi độc nhất tại Việt Nam thực hiện hòn đảo không dùng bao ni lông và xử lý rác thải theo phân loại. Chính quyền nơi này đã hiệp tác với các tổ chức quốc tế trong bảo vệ thảm san hô ven đảo, cấm bắt loài cua đá trên núi và nhiều loại sinh vật biển vốn là đặc sản du khách rất chuộng.
Khu Dự trữ sinh quyển đảo Chàm liệu có vượt thoát mệnh đó, khi chưa có một hình mẫu nào đúc kết được kinh nghiệm dù Việt Nam có 6 khu như vậy được thế giới xác nhận. Người ta buộc những cây tre thả ở chân đảo để ngăn rác không trôi ra biển và vớt rác phân loại xử lý.
Đã 4 năm, kể từ khi nơi này được mang danh hiệu quý đó và cũng là thời kì đón từ vài ngàn khách/năm đến hai trăm ngàn khách/năm
Một chuyên gia UNESCO đã kết luận rất hay thế này: "Chỉ có những con người lười nghĩ suy, ít hành động thì mới bị chết đói trên những di sản văn hóa, thiên nhiên mà thánh sư để lại cho họ, và họ cũng chẳng có gì để lại cho con cháu mai sau".
Đi học trong khu bảo tồn thiên nhiên rất có thể là một tour "hàng hiệu" đem lại cảm giác khác lạ và niềm tự hào cho chính du khách. Nổi trên mặt biển là những hòn đảo nuôi yến thiên nhiên cho ra đặc sản yến sào đảo Chàm nức danh. Tại Hội nghị màng lưới các Khu Dự trữ sinh quyển thế giới, các ít tổng kết cho thấy mô hình thành công đều nằm ở nước phát triển, các bài học thất bại đều nằm ở những nước kém phát triển na ná Việt Nam.
Đó là những gì tự nhiên để lại. Thời kì đã có câu đáp khi chính quyền Hội An lại là nơi đề ra các sáng kiến hết sức thú vị để tạo ra sự đặc biệt về điểm đến. Khu dự trữ sinh quyển thể hiện rất nhiều chức năng so với khu bảo tàng tự nhiên thường nhật".
Du khách cần được chỉ dẫn để có thực tiễn một chuyến đi không được sử dụng túi ni lông, cách giải quyết những khó khăn đó của người địa phương và tập nếp mới trong môi trường nghiêm ngặt về vệ sinh rác thải, bảo tồn sinh vật biển.
Những chuyến lặn biển ngắm san hô rất cần quy trình giải thích về quá trình trồng và giám sát rặng san hô của các tổ chức nghiên cứu và bảo vệ môi trường quốc tế
Việt Nam có 8 khu dự trữ sinh quyển bao gồm Cần Giờ, Cát Bà, Biển đảo Kiên Giang, Cát Tiên, Châu thổ sông Hồng, Mũi Cà Mau, Miền Tây Nghệ An và Cù Lao Chàm. Các công ty du lịch vẫn dừng lại một tour du lịch biển thuần tuý.
Ông đánh giá những sáng kiến chính quyền thực hiện tại Cù Lao Chàm - Hội An là tạo nên một mô hình đáng kiêu hãnh của Việt Nam, mở ra cho người ta niềm tin, việc bảo tồn tự nhiên có thể đem lại ích về kinh tế ngay tức thì.
Cù Lao Chàm được đánh giá là một trong những khu vực có độ đa dạng sinh vật học vào loại cao nhất tại Việt Nam với hơn 300 loài san hô, có 97 loài nhuyễn thể có liên can với các rạn san hô, 270 loài cá rạn thuộc. Quờ quạng những điều này là giá trị nhân văn và ứng xử đương đại với môi trường sống mà du khách phải cảm nhận được thì Cù Lao Chàm mới phát huy được thế mạnh là một Khu Dự trữ sinh quyển "hàng hiệu" về môi trường.
Đó là những trải nghiệm lạ không phải tour du lịch nào cũng có, mà còn là hiếm, giúp du khách trân trung tâm đến. Những tour đi xem dân cày trồng san hô dưới đáy biển như những khóa học đặc biệt chỉ có ở các khu bảo tàng tự nhiên. Giáo sư Nguyễn Hoàng Trí, Tổng thư ký Ủy ban nhà nước Chương trình Con người và Sinh quyển nói: "Khu dự trữ sinh quyển không phải là hòn đảo lẻ loi giữa tác động nhiều mặt của con người, mà là biểu đạt sự hài hòa giữa con người và thiên nhiên.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét